Hội chứng thị giác màn hình, còn được gọi là hội chứng thị giác máy tính (CVS), mỏi mắt kỹ thuật số (DES), là một vấn đề phổ biến ở những người dành thời gian dài trước màn hình máy tính.
1. Tổng quan hội chứng thị giác máy tính
Trong nghiên cứu “Hội chứng Thị giác Máy tính” – Nir Erdinest, và “Đánh giá về Hội chứng Thị giác Máy tính” – Clayton Blehm, hội chứng đề cập đến một loạt các triệu chứng ở mắt như nhức mắt, mỏi mắt, kích ứng, đỏ mắt, mờ mắt và nhìn đôi mà các cá nhân gặp phải do sử dụng máy tính hoặc điện thoại trong thời gian dài.
Trong báo cáo này, các nhà nghiên cứu chỉ ra có khoảng 90% người dùng máy tính dành hơn 3 giờ mỗi ngày đang mắc hội chứng CVS. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hội chứng này, tuy nhiên khô mắt và ánh sáng xanh được cho là nguyên nhân chính.
Các nhà khoa học cũng khuyến nghị cần giảm tiếp xúc với ánh sáng xanh, sử dụng lọc màn hình, kính chống ánh sáng xanh (kính chống sánh xanh ad đang bán tại đây), nước nhỏ mắt nhân tạo, điều chỉnh độ sáng phù hợp, và thường xuyên cho mắt nghỉ ngơi để phòng ngừa hội chứng này.
2. Triệu chứng và nguyên nhân
Trong nghiên cứu “Mỏi mắt kỹ thuật số. Triệu chứng, tỷ lệ lưu hành, sinh lý bệnh và quản lý” – nhóm G.S É Auffret, và nghiên cứu “Hội chứng thị giác máy tính: Triệu chứng, yếu tố nguy cơ và thực tiễn” – nhóm G.S Abdulrahman Alamri, các nhà khoa học trích dẫn nhiều kết quả nghiên cứu từ năm 1980, đã chỉ ra các nguyên nhân và triệu chứng bao gồm:
2.1. Nguyên nhân
Hai trong số nhiều nguyên nhân chính gây hội chứng thị giác màn hình là ánh sáng xanh từ màn hình và tình trạng khô mắt. Các nguyên nhân khác bao gồm thời gian tiếp xúc, tuổi tác, giới tính (nữ) và môi trường làm việc.
2.1.1. Nguyên nhân do ánh sáng xanh
Ánh sáng xanh, nguyên nhân chủ yếu, có bước sóng ngắn hơn và năng lượng cao hơn so với các màu khác trong quang phổ ánh sáng khả kiến. Tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh có thể góp phần gây ra các triệu chứng mỏi mắt kỹ thuật số như khô mắt, mờ mắt và đau đầu.
Việc tiếp xúc kéo dài với ánh sáng xanh có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung và điều tiết thích hợp của mắt, tăng độ nhạy cảm với ánh sáng, dẫn đến các triệu chứng như khó tập trung và mỏi mắt, nhìn đôi, thường gặp ở CVS.
Ánh sáng xanh, đặc biệt là vào buổi tối, có thể cản trở nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể bằng cách ức chế sản xuất melatonin, hormone điều hòa giấc ngủ. Việc tiếp xúc kéo dài với ánh sáng xanh từ màn hình trước khi đi ngủ có thể dẫn đến chất lượng giấc ngủ kém, từ đó có thể góp phần gây mỏi mắt và mệt mỏi toàn thân vào ban ngày.
2.1.2. Nguyên nhân do khô mắt
Hội chứng khô mắt có thể góp phần vào sự phát triển hoặc làm trầm trọng thêm Hội chứng thị giác máy tính (CVS).
Khi tập trung chăm chú vào màn hình, mọi người thường ít chớp mắt hơn. Tốc độ chớp mắt giảm có thể dẫn đến sự phân bố nước mắt kém trên mắt, tăng bốc hơi nước mắt, dẫn đến khô và khó chịu, đây là những triệu chứng phổ biến của cả hội chứng khô mắt và CVS.
Trong hội chứng khô mắt, bề mặt giác mạc có thể không được bôi trơn đầy đủ, dẫn đến bề mặt nhãn cầu không đều. Điều này có thể dẫn đến các rối loạn thị giác như mờ mắt và khó tập trung. Ngoài ra, mắt khô thường nhạy cảm hơn với ánh sáng và việc tiếp xúc lâu dài với ánh sáng chói trên màn hình hoặc ánh sáng mạnh có thể làm trầm trọng thêm sự khó chịu và căng thẳng cho mắt
2.2. Triệu chứng
Hội chứng thị lực máy tính có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, tùy từng người. Các triệu chứng phổ biến có thể bao gồm một hoặc nhiều trong số các triệu chứng dưới đây:
- Mỏi mắt : Khó chịu hoặc đau ở mắt là triệu chứng phổ biến của CVS. Có thể cảm thấy đau nhức, nhức nhối hoặc cảm giác nặng nề trong hoặc xung quanh mắt.
- Đau đầu : CVS có thể dẫn đến đau đầu, có thể từ nhẹ đến nặng và có thể kèm theo các triệu chứng khác như khó chịu ở mắt hoặc mờ mắt.
- Nhìn mờ : Thị lực có thể bị mờ hoặc không tập trung, đặc biệt là sau thời gian dài nhìn chằm chằm vào màn hình.
- Khô mắt : Khô hoặc kích ứng ở mắt có thể xảy ra do giảm chớp mắt khi tập trung vào màn hình, dẫn đến các triệu chứng như ngứa, nóng rát hoặc cảm giác cộm.
- Mỏi mắt : Mắt có thể cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng hoặc kiệt sức, đặc biệt là sau thời gian dài nhìn màn hình. Điều này có thể kèm theo cảm giác nặng nề hoặc khó giữ cho mắt mở.
- Nhìn đôi : Nhìn thấy hình ảnh đôi hoặc chồng lên nhau có thể là triệu chứng của CVS, đặc biệt là khi tập trung vào màn hình trong thời gian dài mà không nghỉ.
- Nhạy cảm với ánh sáng (Sợ ánh sáng) : Độ nhạy sáng tăng cao có thể xảy ra ở những người mắc CVS, khiến họ cảm thấy khó chịu khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh hoặc ánh chói từ màn hình.
- Đau cổ và vai : Công thái học kém khi sử dụng các thiết bị kỹ thuật số có thể dẫn đến khó chịu ở cổ và vai, có thể liên quan đến các triệu chứng CVS.
- Khó tập trung : Mọi người có thể gặp khó khăn khi tập trung vào các vật thể sau khi sử dụng màn hình trong thời gian dài, có thể biểu hiện dưới dạng vấn đề về thị lực gần hoặc xa.
- Rối loạn màu sắc : Một số người mắc CVS có thể gặp phải những thay đổi về nhận thức màu sắc hoặc độ nhạy tương phản.
3. Các phương pháp giảm nhẹ triệu chứng
Trong nghiên cứu “Hiểu và ngăn ngừa hội chứng thị giác máy tính” – KY Loh, đại học Y khoa Quốc tế, Malaysia, và nghiên cứu “Hội chứng thị giác máy tính: Bệnh lý nhãn khoa của thời kỳ hiện đại” – Irina Andreea Pavel, sửa đổi tính công thái học của môi trường làm việc, thói quen sử dụng màn hình lành mạnh và chăm sóc mắt có hiệu quả quản lý và giảm thiểu các triệu chứng của CVS.
- Thực hiện Quy tắc 20-20-20 : Cứ sau 20 phút, hãy nhìn vào một vật cách xa 20 feet (6m) trong ít nhất 20 giây. Điều này giúp giảm mỏi mắt bằng cách cho mắt bạn nghỉ ngơi khỏi việc tập trung vào màn hình.
- Tối ưu hóa Trạm làm việc của bạn : Đặt màn hình máy tính cách xa khoảng một cánh tay và thấp hơn một chút so với tầm mắt. Giảm độ chói trên màn hình bằng cách điều chỉnh ánh sáng hoặc sử dụng màn hình chống chói. Đảm bảo ghế và bàn làm việc của bạn được thiết kế theo công thái học để thúc đẩy tư thế tốt.
- Điều chỉnh Cài đặt hiển thị : Tăng kích thước văn bản và độ tương phản trên màn hình để dễ đọc hơn. Điều chỉnh độ sáng và nhiệt độ màu để giảm mỏi mắt.
- Chớp mắt thường xuyên : Nhắc nhở bản thân chớp mắt thường xuyên để giữ ẩm cho mắt và ngăn ngừa khô mắt.
- Sử dụng ánh sáng phù hợp : Tránh ánh sáng mạnh từ trên cao có thể gây chói trên màn hình. Đặt màn hình máy tính sao cho tránh phản xạ và ánh sáng chói từ cửa sổ hoặc đèn trên cao.
- Nghỉ giải lao thường xuyên : Thực hiện theo quy tắc 20-20-20 được đề cập ở trên và nghỉ giải lao định kỳ để mắt được nghỉ ngơi.
- Giữ đủ nước : Uống nhiều nước trong ngày để tránh khô mắt.
- Sử dụng nước mắt nhân tạo : Nếu bạn bị khô mắt, hãy sử dụng thuốc nhỏ mắt bôi trơn để giữ ẩm cho mắt.
- Khám mắt thường xuyên : Khám mắt thường xuyên có thể giúp phát hiện sớm mọi vấn đề về thị lực và đảm bảo mắt bạn khỏe mạnh.
- Cân nhắc sử dụng kính máy tính : Kính máy tính chuyên dụng là kính chống ánh sáng xanh có lớp phủ chống phản xạ có thể giúp giảm chói và mỏi mắt.
- Thực hành tư thế tốt : Ngồi thẳng và đảm bảo cổ không bị căng khi nhìn vào màn hình.
- Hạn chế thời gian sử dụng màn hình : Giảm thời gian sử dụng màn hình không cần thiết và nghỉ giải lao khỏi các thiết bị kỹ thuật số bất cứ khi nào có thể.
Bằng cách kết hợp các biện pháp phòng ngừa và chiến lược quản lý này vào thói quen hàng ngày, bạn có thể giúp giảm nguy cơ phát triển hoặc làm giảm các triệu chứng liên quan đến Hội chứng thị lực máy tính. Nếu các triệu chứng vẫn tiếp diễn hoặc trở nên trầm trọng hơn, điều cần thiết là phải tham khảo ý kiến của chuyên gia chăm sóc mắt để được đánh giá và hướng dẫn thêm.
4. Bổ sung sinh dưỡng
Trong nghiên cứu “Dinh dưỡng có thể đóng vai trò trong việc cải thiện chứng mỏi mắt kỹ thuật số” – Drake W. Lem, các chất như chất béo Omega-3 và Carotenoids có khả năng bảo vệ và tăng cường sức khoẻ mắt ở những người hội chứng thị giác máy tính.
4.1. Axit béo Omega-3
Axit béo Omega-3, đặc biệt là EPA (axit eicosapentaenoic) và DHA (axit docosahexaenoic), là những chất dinh dưỡng thiết yếu được biết đến với đặc tính chống viêm và lợi ích cho sức khỏe tổng thể của mắt. Sau đây là cách chúng có thể giúp ích cho CVS:
- Mắt khô: Axit béo Omega-3 đã được chứng minh là giúp làm giảm các triệu chứng của hội chứng khô mắt, một vấn đề phổ biến liên quan đến việc sử dụng màn hình kéo dài và là triệu chứng của CVS. Bằng cách cải thiện chất lượng nước mắt và giảm viêm trên bề mặt nhãn cầu, omega-3 có thể giúp kiểm soát các triệu chứng khô mắt.
- Viêm: Viêm mãn tính là một trong những cơ chế cơ bản liên quan đến CVS. Axit béo Omega-3 có đặc tính chống viêm có thể giúp giảm viêm ở mắt, có khả năng làm giảm các triệu chứng như mỏi mắt và khó chịu.
- Sức khỏe tổng thể của mắt: Axit béo Omega-3 rất cần thiết để duy trì sức khỏe của võng mạc và hỗ trợ chức năng thị giác tối ưu. Bằng cách thúc đẩy sức khỏe của mắt, omega-3 có thể giúp giảm nguy cơ phát triển các vấn đề liên quan đến mắt liên quan đến CVS.
4.2. Carotenoid (như Lutein và Zeaxanthin):
Lutein và zeaxanthin là carotenoid được biết là tích tụ trong võng mạc, đặc biệt là ở điểm vàng và có liên quan đến nhiều lợi ích cho sức khỏe mắt. Sau đây là cách chúng có thể giúp ích cho CVS:
- Bảo vệ khỏi ánh sáng xanh : Lutein và zeaxanthin hoạt động như chất chống oxy hóa và giúp lọc ánh sáng xanh có hại phát ra từ màn hình kỹ thuật số. Bằng cách giảm tác động của việc tiếp xúc với ánh sáng xanh lên mắt, các carotenoid này có thể giúp giảm bớt một số tác động của tình trạng mỏi mắt do kỹ thuật số.
- Hiệu suất thị giác : Lutein và zeaxanthin được cho là hỗ trợ hiệu suất thị giác và độ nhạy tương phản, có thể có lợi cho những người gặp phải tình trạng rối loạn thị giác hoặc khó tập trung liên quan đến CVS.
Updated: 29/07/2024
Cảm ơn Ad ạ, thông tin rất hữu ích
Em là dân lập trình làm việc cả ngày với máy tính, cứ đến chiều là mỏi kinh mà không biết làm sao
Mắt em làm việc với máy tính rất nhanh mỏi, luôn trong tình trạng lờ đờ thiếu sức sống. Nó làm em cảm thấy rất tự ti trong giao tiếp.
Nguy hại đến mắt chủ yếu do hai thứ:
1. Ánh sáng xanh
2. Thói quen nhìn gần và ít chớp mắt (nhìn liên tục)
Tôi dùng máy tính ngày 11-12 tiếng (chưa tính dùng điện thoại) mà 5 năm nay có thấy gì đâu
Chủ yếu là ngồi phải đúng tư thế và ăn uốn đủ chất thôi
Máy tính và điện thoại ngày càng làm con người như một nô lệ rồi nhưng thời đại công nghệ nên chúng ta phải cần đến nó
Ngày xưa đi học hết đại học không sao, mới đi làm 2 năm cái tội suốt ngày dán mắt vô màn hình giờ cận bà 4 độ 🙁
Mọi người có cách nào để cải thiện lại không chứ em ngại đeo kín lắm
Mình làm việc máy tính cả ngày và đang có dấu hiệu về việc mắt kém đi, đi kiểm tra bác sĩ nói chưa bị cận nhưng mắt cũng kém rồi. Tuy nhiên chẳng ai đưa ra lời khuyên cho mình cả, may quá đọc được bài này. Cảm ơn bạn nhiều nhé.