Cần làm gì để phòng ngừa hội chứng thị giác màn hình ở trẻ em

Chúng ta dễ nhận thấy trẻ em ngày nay đang sử dụng các thiết bị kỹ thuật số như máy tính, điện thoại và máy tính bảng ngày càng sớm. Việc này dẫn đến nhiều vấn đề ở mắt và thị lực của trẻ. Một trong những vấn đề phổ biến thường gặp là hội chứng thị giác màn hình ở trẻ nhỏ.

Thống kê sử dụng thiết bị kỹ thuật số ở trẻ em

Theo Trung tâm Thống kê Giáo dục Quốc gia Hoa Kỳ (NCES), có 94% trẻ em ở Mỹ, Châu Âu và các quốc gia phát triển, ở độ tuổi từ 3 đến 18 tuổi có điều kiện sử dụng thiết bị số như điện thoại và máy tính tại nhà.

Đồng thời, nghiên cứu công bố bởi Common Sense Media cho thấy:

• 98% trẻ em dưới 8 tuổi, được sử dụng các thiết bị kỹ thuật số như máy tính, máy tính bảng và điện thoại. Tỷ lệ này tương đương với tỷ lệ trẻ em xem tv.
• Thời gian trung bình trẻ em dưới 8 tuổi sử dụng điện thoại hoặc máy tính là khoảng 2 giờ mỗi ngày. Trẻ từ 8 đến 10 tuổi dành trung bình 6 giờ mỗi ngày và trẻ từ 11 đến 14 tuổi dành trung bình 9 giờ mỗi ngày để chơi điện thoại và máy tính.

Tình trạng sử dụng thiết bị điện tử ở trẻ em trở nên đáng báo động mới chỉ diễn ra trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, khi các thiết bị điện tử trở nên phổ biến. Do vậy, chưa có thống kê nào cho biết chính xác những tác động về mặt dài hạn mà những thiết bị điện tử này có thể gây ra cho trẻ nhỏ.

Tuy nhiên, các bác sĩ nhãn khoa đều đưa ra lời khuyên cảnh giác và thận trọng.

Những nguy cơ từ việc sử dụng thiết bị kỹ thuật số

Các chuyên gia về nhãn khoa cảnh báo tình trạng trẻ em mắc tật cận thị do sử dụng máy tính và điện thoại quá nhiều đang tăng cao một cách báo động, trên phạm vi toàn cầu.

Thống kê từ Viện Mắt Quốc gia Hoa Kỳ (National Eye Institute) cho thấy tỷ lệ trẻ em Mỹ mắc tật cận thị đã tăng từ 25% lên gần 50% chỉ sau gần 3 thập kỷ. Trong khi tại Singapore có hơn 65% trẻ em là học sinh lớp 6 mắc tật cận thị.

Nguy cơ mắc tật cận thị tỷ lệ thuận với thời gian sử dụng các thiết bị điện tử, trong đó trẻ em là đối tượng có nguy cơ mắc cao nhất do mắt của các em chưa phát triển hoàn thiện.

Điều đáng lo ngại hơn là các bác sĩ nhãn khoa cho biết tỷ lệ trẻ em mắc hội chứng thị giác màn hình (một hội chứng do sử dụng máy tính và điện thoại) đang ngày một gia tăng. Hội chứng này dẫn đến tình trạng nhức mỏi mắt, khô mắt, nhìn mờ, đau đầu và mất ngủ.

Ánh sáng xanh là nguyên nhân gây ra hội chứng thị giác màn hình. Đây là ánh sáng phát ra từ màn hình điện tử, có bước sóng ngắn và năng lượng cao chỉ sau tia cực tím (UV).

Ở khoảng cách rất gần khi sử dụng máy tính và điện thoại, năng lượng của ánh sáng xanh tác động lên các bộ phận của mắt, gây hại điểm vàng và tiêu diệt các tế bào thị giác. Ở mức độ nghiêm trọng, ánh sáng xanh có thể gây bệnh thoái hoá điểm vàng.

Làm gì để phòng hội chứng thị giác màn hình ở trẻ em

Khi trẻ có các biểu hiện mắc hội chứng thị giác màn hình như nhức mỏi mắt, khô mắt, đau đầu và khó ngủ, thức khuya… cha mẹ cần đưa các con tới thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được khám và điều trị kịp thời. Phụ huynh cũng có thể tham khảo và hướng dẫn các con tự kiểm tra qua 7 bài kiểm tra thị lực tại nhà.

Những lưu ý dưới đây giúp trẻ ngăn ngừa và giảm tác hại của ánh sáng xanh:

• Quy tắc 20-20-20: cho trẻ nghỉ ngơi sau mỗi 20 phút sử dụng điện thoại, nói trẻ nhìn về xa khoảng 2m trong 20 giây để mắt được thư giãn.
• Nghỉ ngơi nhiều hơn: nếu có thể, hãy nhắc trẻ cất điện thoại đi và nghỉ ngơi nhiều hơn, vận động hoặc chơi các trò chơi ngoài trời giúp trẻ thư giãn và tạm quên đi mong muốn dùng điện thoại.
• Bổ sung thực phẩm giúp giảm tác hại ánh sáng xanh: những chất giúp nâng cao sức khoẻ mắt và giảm tác hại ánh sáng xanh như broccophane có trong bông cải xanh, latein và zenxathemin trong các loại rau cải, omega trong các loại cá béo và tiền vitamin A trong cà rốt, củ khoai lang…
• Bật tính năng lọc ánh sáng xanh: hầu hết các thiết bị điện tử đã tích hợp tính năng lọc ánh sáng xanh vào ban đêm, hãy bật tính năng này nếu cho trẻ sử dụng điện thoại vào buổi tối.

Ngoài ra, để bảo vệ mắt trẻ, cha mẹ có thể cho các em sử dụng kính chống ánh sáng xanh cho trẻ em khi sử dụng máy tính và điện thoại, kính đổi màu hoặc kính râm khi vận động ngoài trời.