Ánh sáng xanh gây mù loà do thoái hoá điểm vàng

Các nghiên cứu mới cho thấy ánh sáng xanh từ màn hình kỹ thuật số như tv, máy tính và điện thoại là nguyên nhân gây bệnh thoái hoá điểm vàng, dẫn đến mù loà.

Cơ chế hoạt động của mắt người

Để hiểu nguyên nhân vì sao ánh sáng xanh gây bệnh thoái hoá điểm vàng dẫn đến mù loà, chúng ta cùng tìm hiểu xem mắt hoạt động như thế nào.

Để nhận diện một hình ảnh nào đó, tín hiệu của hình ảnh đó được truyền qua mắt tới não bộ. Những tín hiệu này truyền qua nhiều bộ phận của mắt, một trong những bộ phận đó là “điểm vàng”.

Điểm vàng nằm giữa võng mạc và được tạo nên bởi các tế bào nhạy với ánh sáng được gọi là tế bào nón và tế bào que, cần thiết cho thị lực trung tâm.

Ánh sáng truyền qua giác mạc có hình vòm bao phủ lên các bộ phận khác của mắt, ánh sáng sau đó thông qua đồng tử và hội tụ vào thấu kính. Thấu kính sẽ tập trung hình ảnh trên võng mạc.

Các mô nhạy cảm với ánh sáng chuyển đổi ánh sáng thành các điện tử thông qua phản ứng quang hoá, các điện tử có thể truyền tải thông tin qua dây thần kinh tới não bộ. Não bộ xử lý thông tin qua đó bạn nhìn thấy mọi thứ.

Không có những tế bào nhạy cảm với ánh sáng, sẽ không thể xảy ra các phản ứng quang hoá khiến mắt bạn sẽ không nhìn thấy gì cả. Những phản ứng quang hoá này xảy ra được là nhờ có các phân tử retina (tiền vitamin A).

Vì sao ánh sáng xanh gây thoái hoá điểm vàng?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ánh sáng xanh nhân tạo từ màn hình kỹ thuật số như tv, máy tính, điện thoại có thể gây thoái hoá điểm vàng.

Mắt người không có khả năng lọc ánh sáng xanh. Khi sử dụng các thiết bị kỹ thuật số, chúng ta thường phải tiếp xúc ở khoảng cách rất gần với mắt, ánh sáng xanh có mức năng lượng mạnh chỉ sau tia cực tím (UV) lúc này tác động tới toàn bộ mắt.

Ánh sáng xanh tác động tới các phân tử retina và qua đó làm chết các tế bào nhạy cảm ánh sáng. Ban đầu gây ra các chứng mỏi mắt, khô mắt như chứng thị giác màn hình. Ở mức độ nặng có thể gây bệnh thoái hoá điểm vàng.

Bệnh thoái hoá điểm vàng

Thoái hoá điểm vàng là tình trạng điểm vàng bị phá huỷ gây ra bệnh ở võng mạc. Đây là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng suy giảm thị lực ở người cao tuổi.

Theo báo cáo của Hội đồng Thị lực Hoa Kỳ, có khoảng 10 triệu người mắc thoái hoá điểm vàng, con số này nhiều hơn rất nhiều so với tổng số bệnh nhân mắc tăng nhãn áp và đục thuỷ tinh thể cộng lại.

Khi mắc bệnh, thị lực trung tâm bị suy giảm khiến người bệnh không thể nhìn rõ các chi tiết dù ở xa hay gần. Tuy nhiên thị lực ngoại vi không bị ảnh hưởng. 

Thoái hoá điểm vàng có hai dạng là thoái hoá điểm vàng khô và thoái hoá điểm vàng ướt. Trong đó phổ biến nhất là thoái hoá điểm vàng khô, chiếm 80%.

Thoái hoá điểm vàng là bệnh khó phát hiện, đôi khi bạn không hề biết cho tới khi thị lực suy giảm nghiêm trọng, gặp khó khăn khi nhìn mọi vật. Tham khảo tự kiểm tra thoái hoá điểm vàng tại nhà.

Các yếu tố nguy cơ mắc thoái hoá điểm vàng

Các yếu tố nguy cơ của bệnh gồm có:

• Thừa cân
• Là người da trắng
• Hút thuốc lá
• Trên 50 tuổi
• Gia đình có người mắc bệnh này
• Mắc bệnh tim

Sử dụng vitamin E giúp giảm tác hại ánh sáng xanh

Vitamin E có tác dụng ngăn chặn tác hại của ánh sáng xanh lên các tế bào nhạy cảm ánh sáng. Tuy nhiên tác dụng này không có nhiều hiệu quả ở người cao tuổi.

Vitamin E có nhiều trong các loại thực phẩm như hạt hướng dương, hạnh nhân, cải bó xôi, quả bơ, củ cải.

Làm gì để phòng ngừa ánh sáng xanh gây thoái hoá điểm vàng

Phòng ngừa ánh sáng xanh gây bệnh thoái hoá điểm vàng theo nguyên tắc là hạn chế tiếp xúc và chống tiếp xúc với ánh sáng xanh:

Theo khuyến cáo của WHO, sử dụng thiết bị kỹ thuật số nhiều hơn hai giờ mỗi ngày làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt trên 90%. Ánh sáng xanh gây thoái hoá điểm vàng xuất phát từ thiết bị kỹ thuật số, vì vậy hãy hạn chế sử dụng máy tính và điện thoại nhiều nhất có thể.

Sử dụng các ứng dụng, phần mềm lọc ánh sáng xanh.

Sử dụng kính chống ánh sáng xanh khi sử dụng máy tính và điện thoại có thể ngăn ngừa nguy cơ bệnh thoái hoá điểm vàng, hội chứng thị giác màn hình, đồng thời duy trì nhịp sinh học ổn định để có giấc ngủ ngon.