Nhức Mỏi Mắt khi dùng điện thoại và máy tính

Nhức mỏi mắt khi dùng máy tính là tình trạng phổ biến và không đáng lo ngại, tình trạng này thường tự biến mất khi để mắt được nghỉ ngơi sau 24 giờ. Tuy nhiên nếu tình trạng nhức mỏi mắt ngày một nghiêm trọng hơn, rất có thể bạn đang mắc một bệnh lý nào khác.

1. Nhức mỏi mắt do ánh sáng xanh nhân tạo

Trong đề án nghiên cứu “Tiến bộ nghiên cứu về tác dụng và phòng ngừa ánh sáng xanh đối với mắt” đăng trên National Library of Medicine của nhóm giáo sư Zhi-Chun Zhao, đại học Nam Trung Quốc, cho thấy:

“Ánh sáng xanh ngắn sóng trong phổ nhìn thấy, có bước sóng từ 415 nm đến 455 nm, được cho là gây tổn thương cho mắt. Ánh sáng xanh có năng lượng cao này đi qua giác mạc và thấu kính để đến võng mạc, gây ra các bệnh như khô mắt, cataract, thoái hóa đục thủy tinh thể liên quan đến tuổi tác, thậm chí kích thích não, ức chế sự tiết melatonin và tăng sản xuất hormone tuyến vỏ thượng thận, làm mất cân bằng hormone và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ. Do đó, tác động của ánh sáng xanh đến mắt đang trở thành một vấn đề quan trọng cho tương lai.”

Cũng trong nghiên cứu Đánh giá hiện trạng nghiên cứu về an toàn ánh sáng xanh nhân tạo khi áp dụng cho các thiết bị kỹ thuật số ngày 15/8/22 của T.S Nikita A. Wonga, và Hamed Bahmani:

“Ánh sáng xanh thường được chỉ định là nguy hiểm vì năng lượng của photon của nó cao hơn so với các bước sóng khác của ánh sáng có thể nhìn thấy. Dưới một số điều kiện, ánh sáng xanh có thể gây hại cho võng mạc và các cấu trúc mắt khác. Ánh sáng xanh cũng có thể ảnh hưởng đến nhịp điệu cơ thể và quá trình được điều chỉnh bởi tế bào thùy nhạy ánh sáng có chứa melanopsin.”

Nhiều nghiên cứu cho thấy 90% nhức mỏi mắt khi dùng máy tính, điện thoại có nguyên nhân là ánh sáng xanh. Nhức mỏi mắt do ánh sáng xanh có thể được phòng ngừa và làm giảm triệu chứng khi sử dụng kính chống ánh sáng xanh, hoặc màn hình có chức năng lọc ánh sáng xanh.

2. Nhức mỏi mắt do cận thị

Cận thị là một tình trạng thị lực khiến người ta có khó khăn trong việc nhìn rõ các đối tượng ở xa. Khi bạn có cận thị, mắt của bạn không thể tập trung chính xác hình ảnh lên võng mạc, do đó gây ra nhức mỏi và căng thẳng mắt. Nếu bạn làm việc trên máy tính, điện thoại trong thời gian dài mà không có bảo vệ phù hợp, ánh sáng xanh từ các màn hình này có thể gây mỏi mắt và căng thẳng thêm.

Nếu bạn có triệu chứng nhức mỏi mắt đi kèm mờ mắt, bạn nên tới gặp bác sĩ nhãn khoa để thăm khám và đo thị lực, sử dụng kính có độ cận phù hợp.

3. Nhức mỏi mắt do thiếu hụt vitamin và dưỡng chất

Trong nghiên cứu “Vitamin A and Carotenoids” – nhóm G.S. Hashem Abu Serhan, đại học Islam Jordan, và “Mối liên quan giữa thiếu hụt vitamin và tình trạng nhãn khoa” – nhóm G.S. Khoa học Thị giác của Đại học Toronto, cho thấy sự thiếu hụt Vitamin và dưỡng chất là nguyên nhân phổ biến ngày nay gây ra tình trạng về mắt, nhức mỏi mắt.

Bổ sung vitamin và dưỡng chất đúng liều lượng cho mắt thông qua thực phẩm bao gồm thịt, rau củ, sữa, thực phẩm chức năng cho hiệu quả rõ ràng, phòng ngừa nhức mỏi mắt ở người dùng máy tính.

3.1. Vitamin A

Vitamin A là một thành phần quan trọng trong quá trình hình thành và duy trì sự khỏe mạnh của võng mạc, một lớp mô nằm ở mặt sau của mắt. Thiếu hụt vitamin A có thể dẫn đến các vấn đề như khó nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu (hội chứng mắt khói) và khô mắt, nhức mỏi mắt.

Các nguồn giàu vitamin A bao gồm gan, lòng đỏ trứng, sữa và sản phẩm từ sữa, các loại cá như cá hồi, cá thu, và các loại rau và hoa quả màu vàng, cam như cà rốt, bí đỏ, quả hạch, và xoài.

Xem thêm: Vai trò của Vitamin A đối với mắt và thị lực

3.2. Vitamin C

Vitamin C là chất chống oxy hóa giúp bảo vệ mắt khỏi stress oxy hóa. Điều quan trọng là duy trì sức khỏe của mạch máu trong mắt và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD) và đục thủy tinh thể.

Các nguồn giàu vitamin C rất dễ kiếm trong thực đơn hàng ngày. Quả cam, quả chanh, quả kiwi, dứa, dâu tây, cà chua, và rau bina đều giàu vitamin C.

3.3. Vitamin E

Vitamin E là một chất chống oxy hóa khác có vai trò bảo vệ mắt khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra. Nó có thể giúp giảm nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD).

Các nguồn giàu vitamin E bao gồm các loại dầu cây cỏ, hạt chia, hạt hướng dương, hạt dẻ, các loại hạt có vỏ cứng, như hạnh nhân và hạt óc chó, và các loại rau xanh lá như bông cải xanh và rau bina.

Xem thêm: Vai trò của Vitamin E đối với mắt và thị lực

3.4. Axit béo Omega-3

Axit béo omega-3, đặc biệt là EPA (axit eicosapentaenoic) và DHA (axit docosahexaenoic), có lợi cho sức khỏe của mắt. Chúng góp phần vào tính toàn vẹn cấu trúc của võng mạc và giúp giảm nguy cơ mắc bệnh AMD và khô mắt. Các nguồn giàu axit béo Omega-3 bao gồm cá hồi, cá mackerel, cá thu, cá sardine, hạt lanh và hạt chia.

3.5. Lutein and Zeaxanthin

Lutein and Zeaxanthin là những carotenoid được tìm thấy với nồng độ cao ở điểm vàng của mắt và được gọi là sắc tố điểm vàng. Chúng giúp lọc ánh sáng xanh có hại và bảo vệ võng mạc khỏi bị tổn thương do stress oxy hóa. Lutein và zeaxanthin có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh AMD và đục thủy tinh thể. Rau xanh lá như bina, xà lách, cải xoong, và các loại quả như cà chua và cà rốt là nguồn giàu lutein và zeaxanthin.

3.6. Zinc

Kẽm là khoáng chất có vai trò trong quá trình chuyển hóa vitamin A ở võng mạc. Điều quan trọng là duy trì thị lực tốt và có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh AMD. Các nguồn giàu kẽm bao gồm hạt hướng dương, các loại hạt có vỏ cứng, thịt gia cầm, thịt heo, và hải sản như tôm và hàu.

3.7. Selenium

Selenium là một khoáng chất chống oxy hóa hoạt động kết hợp với vitamin E để bảo vệ mắt khỏi tổn thương oxy hóa. Các nguồn giàu selenium bao gồm cá hồi, cá thu, gà, tỏi, củ cải đường, và nấm.

3.7. Vitamin B

Một số loại vitamin B (bao gồm B1, B2,B9, và B12) có vai trò quan trọng trong duy trì sự khỏe mạnh của hệ thần kinh, bao gồm cả hệ thần kinh mắt. Việc thiếu hụt các loại vitamin B có thể gây ra các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh, và trong một số trường hợp, có thể ảnh hưởng đến chức năng mắt.

Các loại thực phẩm giàu vitamin B bao gồm thịt gia cầm, thịt heo, cá, trứng, sữa và sản phẩm từ sữa, ngũ cốc nguyên hạt, đậu và các loại hạt có vỏ cứng.

3.8. Vitamin D

Mắt cũng chịu ảnh hưởng từ căng thẳng và viêm nhiễm. Thiếu hụt vitamin D có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, làm tăng khả năng bị nhiễm trùng và viêm nhiễm, và do đó có thể góp phần vào các vấn đề về mắt như viêm kết mạc, viêm miễn dịch, và viêm nhiễm trong mắt. Ngoài ra, một số nghiên cứu đã liên kết giữa thiếu hụt vitamin D và một số bệnh mắt khác như viêm mạc, thoái hóa võng mạc, và cataract. 

Một nguồn chính của vitamin D là ánh sáng mặt trời. Bạn cũng có thể tìm kiếm các nguồn tự nhiên của vitamin D như cá hồi, cá thu, cá mackerel, trứng và nấm.

3.9. Carotenoid

Carotenoid là một nhóm dưỡng chất có khả năng chống oxi hóa và bảo vệ mắt khỏi tác động của tia tử ngoại. Các carotenoid quan trọng cho mắt bao gồm lutein và zeaxanthin, có trong rau lá xanh như rau bina, rau xà lách, cải xoong và rau xanh như cà chua và cà rốt.

4. Nhức mỏi mắt do tuổi tác

Khi lão hóa, mắt thiếu đàn hồi và khả năng thích ứng với các thay đổi ánh sáng giảm đi. Điều này có thể làm mắt mất đi khả năng tập trung và định nét hình ảnh, gây nhức mỏi khi nhìn vào màn hình máy tính trong thời gian dài. Ngoài ra, tuổi tác cũng thường đi kèm với tình trạng mắt khô do giảm sản xuất nước mắt hoặc chất lượng nước mắt không đủ để duy trì độ ẩm cho mắt. Mắt khô có thể làm tăng cảm giác nhức mỏi, kích ứng và khó chịu khi sử dụng máy tính.

Máy tính và các thiết bị điện tử phát ra ánh sáng xanh, có thể gây căng thẳng cho mắt và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Khi già đi, khả năng chống lại ánh sáng xanh của mắt có thể giảm đi, làm cho mắt dễ nhức mỏi hơn khi sử dụng máy tính. Ngoài, mắt có thể trải qua một số thay đổi cấu trúc như mất độ mờ, cataract (đục thủy tinh thể) hoặc loạn thị. Các vấn đề này có thể làm cho mắt dễ nhức mỏi và khó chịu hơn khi sử dụng máy tính.

Người già nên phòng ngừa nhức mỏi mắt bằng cách sử dụng kính chống ánh sáng xanh, bổ sung vitamin có lợi cho mắt, sử dụng nước nhỏ mắt cấp ẩm, tăng cường vitamin D thông qua hoạt động ngoài trời, hạn chế thời gian sử dụng máy tính, điện thoại.

5. Nhức mỏi mắt do ô nhiễm môi trường

Ô nhiễm môi trường và khói thuốc lá có thể gây nhức mỏi mắt. Không khí ô nhiễm có thể chứa hạt bụi và các chất hóa học như khí độc, khí ozone, khí nitơ, và các hợp chất hữu cơ bay hơi. Khi tiếp xúc với mắt, các hạt bụi và chất hóa học này có thể gây kích ứng và viêm nhiễm, gây nhức mỏi mắt.

Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc hại như nicotine, carbon monoxide, formaldehyde, và các hợp chất khác. Khi tiếp xúc khói thuốc, các chất này có thể gây kích ứng và viêm nhiễm mắt, gây nhức mỏi và khó chịu.

6. Nhức mỏi mắt do bệnh mãn tính

Nhức mỏi mắt cũng có thể là một triệu chứng của các bệnh mãn tính liên quan đến mắt, khi có các triệu chứng này, bạn nên gặp bác sĩ nhãn khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời:

6.1. Bệnh khô mắt (Dry Eye Syndrome)

Đây là một tình trạng trong đó mắt không sản xuất đủ nước mắt hoặc nước mắt không đủ độ ẩm để duy trì sự thoải mái cho mắt. Mắt khô có thể gây ra cảm giác nhức mỏi, kích ứng và khó chịu khi sử dụng máy tính hoặc trong môi trường có điều kiện khô hạn.

6.2. Viêm kết mạc mãn tính (Chronic Conjunctivitis):

Đây là một tình trạng viêm nhiễm mãn tính của kết mạc – màng bao bên ngoài của mắt rất phổ biến ở Việt Nam. Viêm kết mạc có thể gây ra cảm giác nhức mỏi, sưng, đỏ và kích ứng mắt.

6.3. Viêm mí mắt (Blepharitis)

Đây là một tình trạng viêm nhiễm mãn tính của mí mắt – vùng da xung quanh lỗ mi mắt rất phổ biến ở Việt Nam. Viêm mí mắt có thể gây ra cảm giác nhức mỏi, sưng, đỏ và kích ứng mắt.

6.4. Bệnh đục thủy tinh thể (Cataracts)

Đây là một tình trạng trong đó thủy tinh thể bên trong mắt trở nên đục, làm mất đi khả năng nhìn rõ. Khi có cataracts, mắt có thể cảm thấy mệt mỏi và mờ khi sử dụng máy tính hoặc tập trung vào các đối tượng.

7. Nhức mỏi mắt do sự thay đổi hormone

Sự thay đổi hormone trong cơ thể có thể gây nhức mỏi mắt ở một số trường hợp. Đây thường xảy ra trong các giai đoạn quan trọng của cuộc sống như:

7.1. Chu kỳ kinh nguyệt

Một số phụ nữ có thể trải qua nhức mỏi mắt hoặc khó chịu mắt trong giai đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Sự biến đổi hormone trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến việc duy trì độ ẩm và sự thoải mái cho mắt.

Trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, cơ thể phụ nữ trải qua sự thay đổi lớn về hormone. Nhức mỏi mắt có thể là một trong những triệu chứng liên quan đến sự thay đổi này.

7.2. Mang thai

Trong nghiên cứu “Mắt và hệ thống thị giác trong thai kỳ” – T.S. Khawla Abu Samra, bệnh viện mắt Ross, Hoa Kỳ, đã chỉ ra các vấn đề về mắt và thị lực ở phụ nữ mang thai.

Trong quá trình mang thai, cơ thể phụ nữ sản xuất và thay đổi hormone để duy trì và hỗ trợ sự phát triển của thai nhi. Sự thay đổi này có thể ảnh hưởng đến hệ thống nước mắt và cung cấp độ ẩm cho mắt, gây ra mắt khô và nhức mỏi mắt.

Trong thai kỳ, cơ thể sản xuất nhiều máu hơn để cung cấp dưỡng chất và oxy cho cả mẹ và thai nhi. Sự tăng cường lưu lượng máu có thể gây áp lực lên mạch máu và mạch máu mắt, gây ra cảm giác mắt mờ và nhức mỏi mắt.

Ngoài ra, trong thai kỳ, tăng cân nặng và sự phát triển của thai nhi có thể tạo áp lực lên cơ thể phụ nữ, bao gồm cả mắt. Áp lực này có thể gây ra cảm giác mắt mờ và nhức mỏi mắt. Trong một số trường hợp, thay đổi hormone và tăng áp lực trong mắt có thể làm thay đổi tầm nhìn và gây ra mắt mờ hoặc khó nhìn rõ.

7.3. Điều trị rụng tóc

Một số loại thuốc chống nở tóc hoặc điều trị rụng tóc có thể ảnh hưởng đến hormone và gây ra nhức mỏi mắt là một tác dụng phụ.

9. Nhức mỏi mắt do sử dụng thuốc

Trong nghiên cứu “Tác dụng phụ ở mắt của thuốc uống” – D.S Rawan Ahmad, và bác sĩ nhãn khoa Hemal Mehta, đại học Sydney, sử dụng một số loại thuốc có thể gây ra nhức mỏi mắt là một tác dụng phụ. Dưới đây là một số loại thuốc có thể gây ra tình trạng này:

• Thuốc chống dị ứng: Một số thuốc chống dị ứng, chẳng hạn như thuốc kháng histamine, có thể gây khô và nhức mỏi mắt.
• Thuốc chống co giật: Một số loại thuốc chống co giật, như phenytoin và carbamazepine, có thể gây mắt khô và nhức mỏi mắt.
• Thuốc giảm đau: Một số loại thuốc giảm đau, như aspirin và ibuprofen, có thể gây khô mắt và nhức mỏi mắt.
• Thuốc chống trầm cảm: Một số thuốc chống trầm cảm, như tricyclic antidepressants và selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs), có thể gây khô mắt và nhức mỏi mắt.
• Thuốc mạch máu: Một số loại thuốc mạch máu, như beta-blockers và calcium channel blockers, có thể gây khô và nhức mỏi mắt.

Nếu đang bị nhức mỏi mắt, bạn nên giảm thời gian sử dụng điện thoại và máy tính, bổ sung các thực phẩm và dưỡng chất tốt cho mắt, tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời nếu gặp các vấn đề nghiêm trọng.

Updated on 21/07/2024